Teknoloji dünyasının gündemine bomba gibi düşen DeepSeek adlı şirketin geliştirdiği düşük maliyetli yapay zekâ modeli büyük bütçeli ABD’li rakiplerinin performansını geride bırakınca tüm gözler yapay zekânın enerji tüketimine çevrildi. 2025 başlarında yaşanan bu gelişme enerji kaynaklarının sürdürülebilirliğini ve ekonomik yükünü tekrar gündeme getirdi.
Yapay Zekâ Sorularla Enerjiyi Harcıyor
ABD’de yapay zekâ sistemleri her 10 soruya verilen cevapta yarım litre suya eş değer enerji tüketiyor. Bu oran başlangıçta küçük görünse de soruların milyarlarca defa tekrarlandığı düşünüldüğünde enerji tüketimi muazzam boyutlara ulaşıyor.
CNBC’nin ABD Enerji Bakanlığı ve Nüfus Sayımı Bürosu’ndan derlediği verilere göre bir gigawatt kapasiteye sahip bir veri merkezi kampüsü yaklaşık 710 bin evin yıllık tüketimine eş değer elektrik harcıyor. Bu rakam 1,8 milyon nüfuslu bir şehrin ihtiyacına denk düşüyor.
Silikon Vadisi’nin merkezi olan San Francisco’nun enerji tüketimi de bu durumdan doğrudan etkileniyor. 2017 verilerine göre San Francisco enerji ihtiyacının yüzde 38’ini yenilenebilir kaynaklardan karşılıyor. Hidroelektrik enerji ise yüzde 34 gibi yüksek bir oranla bu kaynakların başını çekiyor. Fakat yapay zekânın enerji talebi Silikon Vadisi’nin bulunduğu bölgenin tamamını bile geride bırakıyor.
Yapay Zekâ Ekonomiye de Yansıyor
Artan enerji ihtiyacı beraberinde ekonomik yükleri de getiriyor. ABD’deki enerji şirketleri özellikle 2026 yılına kadar yapay zekâ şirketlerinin enerji ihtiyaçlarının en az yüzde 50’sini yenilenebilir enerji kaynaklarıyla karşılamayı hedefliyor. Ancak yenilenebilir enerji üretiminin maliyeti yüksek ve bu maliyet doğrudan tüketicilerin faturalarına yansıyacak.
PJM (PJM Interconnection) gibi iletim şirketleri tarafından hizmet verilen eyaletlerde hanelerin elektrik faturalarının Haziran 2026 itibarıyla yüzde 11 ila 19 arasında artması bekleniyor. Yapay zekânın enerji tüketimi nedeniyle elektrik faturalarında yaşanabilecek bu ciddi artış tüketici memnuniyetini önemli ölçüde azaltabilir.
Jack Kemp Vakfı’nın kıdemli üyesi Ike Brannon 2029 yılına gelindiğinde elektrik faturalarının yüzde 70 artabileceğini ve bu durumun tüketiciler için büyük bir yük oluşturacağını belirtiyor.
Sürdürülebilir Enerji, Sürdürülebilir Yapay Zekâ
Lancium gibi büyük enerji sağlayıcıları yapay zekânın artan enerji ihtiyacını karşılamak için güneş, rüzgâr ve hidroelektrik gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına yöneliyor. Bu adımlar sürdürülebilir bir gelecek için umut vaat etse de, enerji üretim kapasitesinin yetersiz kalması riski hâlen mevcut.
Yapay zekâ şirketlerinin artan enerji talebini karşılamak için enerji kaynaklarının genişletilmesi gerekiyor. Ancak bu genişletme yapılmazsa ABD ekonomisi enerji yetersizliği nedeniyle rekabet gücünü kaybederek Çin gibi güçlü rakiplere karşı zayıf duruma düşebilir. Kuzey Virginia’da veri merkezlerinin enerji ihtiyacı nedeniyle kamu hizmetlerinde fiyat artışı çoktan başladı ve megavat-gün başına fiyat 29 dolardan 444 dolara yükseldi.